روش کار کولرآبی و بازدهی آن

کولر آبی

تمدن های مختلف در طول سالیان متمادی روش های هوشمندانه ای برای مبارزه با گرما در منطقه خود ابداع کرده اند. شکل اولیه کولرهای آبی بادگیرها هستند که چندین سال قبل توسط ایرانیان ایجاد شده اند. این بادگیرها در مناطق مرکزی کشور بسیار مورد استفاده بودند و هم اکنون نیز تعداد ۹۰۰۰۰۰۰ بادگیر در کشورمان وجود دارد. مکانیسم عملکرد بادگیرها به این شرح است که:  باد از دریچه های بادگیر که در پشت بام ساختمان ها تعبیه شده، عبور می کنند و سپس با عبور از یک محفظه آبی، وارد محیط می شوند و باعث خنک شدن هوای خانه ها می شوند.
امروزه این بادگیرها تغییر شکل داده و به عنوان کولر آبی در بازار عرضه می شوند. از این رو در مناطق دیگر جهان، کولر آبی را با نام کولر ایرانی نیز می شناسند.
کولرهای آبی در ساختمان برخی از هواپیماها که در اواخر دهه ۱۹۳۰ تولید شدند، به چشم می خورد. در این هواپیماها برای خنک سازی آب موجود در موتور هواپیما، به جای رادیاتور از کولر آبی استفاده می شده است. این سیستم معایبی به همراه خود داشته است. اندازه لوله کشی لازم برای خنک سازی زیاد بوده و نتیجه آن بزرگ تر شدن اندازه هواپیما بوده است. هواپیماهای جنگی برای این که اندازه کوچکی داشته باشند و از دید دشمن دور بمانند نتوانستند از این روش استفاده کنند. برخی از کشورها سیستم خنک سازی با اتیلن گلیکول را جایگزین آن کردند.
جالب است که قبل از اختراع و تعبیه کولر گازی در اتومبیل ها، کمپانی های خودروسازی مکانیسم کولر آبی را به عنوان لوازم جانبی روی اتومبیل نصب می کردند.

روش کار کولر آبی:

علت این که دمای هوا در کنار دریاچه ها خنک تر است، تبخیر آب است که در کولر آبی نیز به کار می رود.
تبخیر یک واکنش فیزیکی است. در اثر تبخیر آب، هوا و یا هر چیزی که در تماس با آن باشد، سرد می شود. گرمای نهان تبخیر بیانگر مقدار گرمایی است که آب از محیط می گیرد تا تبخیر شود. تفاوت بین دمای حباب تر و دمای حباب خشک بیانگر توانایی هوا برای تبخیر آب و خنک سازی است. اگر دمای حباب خشک و تر با هم برابر باشند، در واقع هوا از رطوبت اشباع شده و تبخیری صورت نمی گیرد. این شرایط در مناطق شرجی رخ می دهد.
ساده ترین مثال خنک سازی در اثر تبخیر عرق کردن است، در معرض گرما بدن عرق را ترشح می کند تا با تبخیر آن، سطح بدن خنک تر شود. میزان خنک سازی به نرخ تبخیر بستگی دارد. در روزهای گرم و مرطوب بدن بیشتر عرق می کند.
خنک سازی با کولر آبی کم هزینه است و در مقایسه با گونه های دیگر سیستم تهویه مطبوع، انرژی کمتری مصرف می کند. از این رو بسیار پرکاربرد است. لازم به ذکر است که مصرف آب در این کولرها بسیار بالاست
کولر آبی
کولرهای آبی با فرایند سرمایش تبخیری کار می کنند.
سرمایش تبخیری فرایندی است که در آن از پدیده تبخیر به عنوان یک جاذب گرمایی طبیعی استفاده می شود. در این فرایند گرمای محسوس هوا جذب شده و به عنوان گرمای نهان لازم برای تبخیر آب استفاده می شود. مقدار گرمای محسوس جذب شده به مقدار آبی که تبخیر می‌ شود بستگی دارد.
سرمایش تبخیری یک فرایند بسیار قدیمی است که منشا آن به هزاران سال قبل، در تمدن‌ های باستانی ایران و مصر باز می گردد. خنک کننده‌ های تبخیری نوین بر اساس نمونه‌ های اولیه‌ ای که در دهه ۱۹۰۰ آمریکا ساخته شد تولید می‌ شوند. سرمایش تبخیری می‌ تواند بصورت مستقیم یا غیر مستقیم و خودبخودی یا مختلط، انجام شود. در سرمایش تبخیری مستقیم، مقدار آب موجود در هوای خنک شده افزایش می‌ یابد. در سرمایش تبخیری غیرمستقیم، تبخیر در درون یک مبدل حرارتی انجام می‌ شود و مقدار رطوبت موجود در هوای خنک شده، تغییری نمی‌ کند. از آنجایی که بالا بودن نرخ تبخیر رطوبت نسبی را افزایش داده و ممکن است موجب عدم آسایش محیط شود، روش سرمایش تبخیری مستقیم باید در مناطقی اجرا شود که رطوبت نسبی در آنجا کم باشد.
تبخیری که توسط دستگاههای مکانیکی انجام شود تبخیر مختلط است. در این نوع تبخیر انرژی مصرف می‌شود، ولی مقدار انرژی مصرفی در مقایسه با تهویهٔ مطبوع بسیار کمتر است.

در همين چارچوب سازمان بهرهوري انرژي ايران تصميم گرفته است بـازدهي انـرژيلوازم خانگي و به طور خاص كولر آبي را ارتقا دهد. تصميم سازمان در يزمينـه حمايـت از ارتقاي بازدهي كولرهاي آبي از چند جهت حايز اهميت است :
 -1 بازدهي كولرهاي آبي موجود در بازار در رت ي به بسيار پاييني قـرار دارد و مطـابقبرچسبهاي انرژي، عموم آن ي ها در رتبه G و معدودي از كولرهـاي موجـود در رتبـه F قرار دارند. لذا بهبود كارايي كولر آبي ميتواند نقش مؤثري در كاهش مصرف انـرژي ايفـا کند
 -2 با توجه به طرح هدفمند سازي يارانه ،ها احتمالاً طـي چنـد سـال آينـده قيمـت متوسط برق مصرفي از 150 ريال به ازاي هـر كيلـووات سـاعت ، بـه 770 ريـال افـزايش
 مييابد و اين افزايش به معنا ي آن است كه حساسـيت مصـرف كننـده نسـبت بـه بـرق مصرفي كولر آبي افزايش مييابد و او حاضر نخواهد شـد هزينـ هي ناكارآمـدي محصـول
توليد شده و توليد كنند هي آن را بپردازد.
 -3 با توجه به اينكه ايران در منطقهاي گرم و خشك قـرار گرفتـه اسـت ، كـولر آبـي بهترين وسيل هي خنك كننده ميباشد. در اين شرايط آب و هوايي، خنك شـدن هـوا بـا

مقدار مشخصي از رطوبت مطلوب است و لذا پنكـه كـه بـه نـوعي جـايگزين كـولر آبـي محسوب ميشود و منطق آن مبتني بر جابهجايي هواي اتاق است ، براي كشـور مناسـب نيست. كولر گازي هم كه جايگزين ديگري براي كولر آبي بوده ي و در حال توسعه سـهم خود در بازار است، گزين هي مناسبي نيست ، زيـرا اولاً بـرق مصـرفي آن فـوق العـاده زيـاد است و در شرايط كمبود انرژي برق، گسترش استفاده از اين وسيله، مشكل سـاز خواهـد بود چنانكه در حال حاضر، اوج مصرف برق در ظهر تابستان به اوج مصرف شب نزديـك شـده و در سـالهـاي آتـي تـأمين بـرق را دچـار مشـكل خواهـد كـرد. ثانيـاً سيسـتم خنككنندگي آن مانند يخچال است و هواي ثابتي را دايم خنك ميكند و در اتاقي كـه كولر گازي كار ميكند، بعد از يك مدت مشخص تنفس مشكل خواهد شد مهمترین  شاخصي كه جهت تعيين  بازدهی انـرژي در كـولر آبـي اسـتفاده مـي شـود
«نسبت كارآيي انرژي»( EER)است. اين نسبت به زبان ساده نشان ميدهد كـه از هـر واحد برق مصرفي، چه مقدار تبديل به خروجي مورد نظر (تبديل هـواي گـرم بـه هـواي
خنك = هوادهي + خنكي) شده و چه مقدار تلف ميشود. به زبان فنيتر، ايـن شـاخص، نسبت ظرفيت سرمايش محسوس هوا ( ي يا ميـزان جـذب گرمـا از محـيط در يـك بـازه
زماني معين) به توان ورودي را منعكس ميکند:
(توان مصرفي) / (ظرفيت سرمايش محسوس) =EER اين شاخص، بهرهوري برق مصرفي را اندازه ميگيرد و نشـان مـي دهـد كـه دسـتگاه ي مورد نظر با استفاده از برق به عنوان يك نهاده توليد، چ هقدر محصول (جـذب گرمـا ازمحيط) توليد كرده است. طبيعي است كه هر چه بتوان از مقدار مشخصي نهاده، سـتاده تر بيش به ي دست آو ي رد يا هر مقدار مشخصي از ستاده را بتوان بـا نهـاده كـم تـر ي بـهدست آورد ، بهره ور ي يا بازدهي دستگاه افزايش مي ابـد و بـالعكس . بـه ايـن ترتيـب، بـاتمركز جداگانه بر صورت و مخرج كسر فوق ، ميتوان درك بهتـري از راه حـل هـاي فنـي ممكن جهت ارتقاي ي بازده انرژي كولر آبي به دست آورد .
مخرج كسر بر توان ورودي تمركـز دارد . قطعـاتي كـه مسـتقيماً در كـولر آبـي تـوانورودي را جذب و مصرف ميكنند ، به ترتيب اهميت الكترو موتور و الكترو پمـپهسـتند
كه در قسمتهاي بعدي مورد توجه قرار خواهند گرفت .صورت كسر (ظرفيت سرمايشي محسوس) حاوي دو جـزء اساسـي اسـت . 1 :تفـاوت
دماي هواي خروجي از كولر و دماي هواي ورودي بـه آن ، كـه از آن بـا عنـوان « يبـازده خنكي» ياد ميشود . 2 .ميزان هوادهي ، كه با متر مكعب يا فوت مكعب بر ثانيه سـنجيده ميشود.  جنس پوشال مورد استفاده و نحوه آبرساني بـه پوشـال هـا و بـه طـور كلـي نحوه ايجاد سرما از طريق تبخير آب ، بر جزء اول مؤثر است و مكانيك كولر بـر ميـزان  هوادهی تأثيرگذار است. مكانيك كولر بـه طـور مشـخص شـامل پروانـه (  وزن و زاويـه
)های پره  ، محفظه ي قرار گرفتن پروانه، نحوه انتقال انرژي مكانيكي از طريق پولي موتـور،تسمه، پولي پروان ي ه، شفت و ياتاقان و طراحي بدنه كولر از حيث مسـاحت 

 امكانپذيري فني - اقتصادي ارتقاي بازدهي كولر آبي
 الكترو موتور
 مهم ترین بخش الكتریکی ي كولر، الكتروموتور است كه توان لازم برا ي كاركرد مکانیکی  كولر را فراهم می كند. انواع مختلف الكتروموتورها ي استفاده شده در كولرآبی
عبارت است از موتورهای با  توان  3/4، 1/2، 1/3، 1/4 ك اسب بخار ( HP .(
 در حال حاضردر بیشتركولرها ي آبی ثابت مورد مصرف در بازار ایران  از موتور از
( 1/3 يك – سوم و) تك فاز استفاده میشود

گروه تاسیساتی یزد تهویه در نظر دارد جهت  رفاه حال مشتریان از خدمات  و کارشناسی رایگان و  مشاوره ی رایگان شما را بهره مند سازد 
  مشاور فروش:09175956588  پناهی     
  آدرس:شعبه1-چهارراه هوابرد به سمت چهارراه سرباز,بعد از ساختمان بهزیستی,ساختمان نبش کوچه, طبقه 2 واحد 4
     شعبه2-بلوار صنایع,بعد از شهرک آرین به سمت گلستان,روبه رو شیمی گیاه بعد از کوچه 28 دکتر حسابی نبش کوچه 28/1